• Ana Sayfa
• Politika
• Ekonomi
• Eğitim
• Asayiş
• Yaşam/Sağlık
• Spor
• Magazin
• Hakkımızda

(ÖZEL HABER)

(Orhan Akyüz) - Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) maden ocaklarında, 67 yılda meydana gelen kazalarda 2 bin 724 madenci yaşamını yitirdi, 358 bin 120 madenci de yaralandı.

Araştırmacı gazeteci Orhan Akyüz’ün, TTK Genel Müdürlüğü’nden edindiği istatistik verilere göre, kurumun faaliyet gösterdiği Zonguldak'ta, kömür üretimi nedeniyle yerleşim yerlerinin altındaki galerilerde adeta ikinci bir şehir varlığını sürdürüyor.

Kömür işletmeciliğine başlandığı 1848'den bugüne kadar TTK'nın 5 müessese müdürlüğü ile özel firmaların açtıkları galerilerde kömür üretimi yapılıyor, yerleşim yerlerinin altındaki galerilerde de adeta ikinci bir şehir varlığını sürdürüyor.

Üretim işçileri, 3 vardiyada girdikleri kömür ocaklarındaki faaliyetleri sırasında her türlü ihtiyaçlarını da yerin altında gideriyorlar.

Yemeklerini ocakta oluşturdukları sofralarda yiyen madenciler, kilometrelerce uzunluktaki karanlık dehlizlerde mesaileri süresince ayrı bir yaşam sürüyorlar.

Madencilerin işçi asansörleri ve ardından bindikleri fayton denilen demiryolu aracıyla ilerledikleri galeriler, yerleşim yerlerinin altına uzanan üretim alanlarıyla Zonguldak'ı "iki katlı şehir" haline getiriyor.

Yer üstünde günlük yaşamın olağan koşuşturmasındaki insanlar ile yer altında kömür çıkartmak için kazmasını doğanın bağrına saplayan madenciler, 172 yıllık kömür kentini farklı kılan en temel özellikleri arasında yer alıyor.

Havzada tespit edildiği edilen 1 milyar 310 milyon ton taş kömürü rezervi düşünüldüğünde, kentin altının daha uzun yıllar kazılmaya devam edilmesi bekleniyor.

MADEN OCAKLARINDAKİ SERVET: TAŞ KÖMÜRÜ

Zonguldak havzasında eksi bin 200 metre derinliğe kadar tespit edilen 1 milyar 310 milyon ton jeolojik taş kömürü rezervi, ekonomiye kazandırılmayı bekliyor.

Zonguldak havzasında eksi bin 200 metre derinliğe kadar tespit edilen 1 milyar 310 milyon ton jeolojik taş kömürü rezervine karşılık, TTK yıllık 1 milyon 500 bin ton civarındaki üretimle 40 milyon ton olan ülke ihtiyacının çok düşük bölümünü sağlayabiliyor.

‘’GRİZU, MADENCİLERİN KORKULU RÜYASI’’

Genel Maden İşçileri Sendikası (GMİS) Genel Başkanı Hakan Yeşil, araştırmacı gazeteci Orhan Akyüz’e, yaptığı açıklamada, madenciliğin dünyada zor ve çileli meslek olduğunu, bu uğurda kurumda birçok insanların feda edildiğine dikkati çekti.

Türkiye'nin iş kazalarında dünyada üçüncü, Avrupa'da birinci olduğunu, bunun da tersine dönmesini istediklerini anlatan Yeşil, şöyle konuştu:

‘’Madencilerin korkulu rüyası nedir diye sorulduğunda, grizu cevabını alırsınız.

Grizu, madencinin korkulu rüyası. Teknolojinin geliştiği bu günlerde grizudan, iş kazalarından artık söz etmek istemiyoruz. Ülkemizdeki birçok iş yerlerinde iş güvenliği tedbirlerinin alınmasını, denetimlerin yapılmasını bekliyoruz. Yaşanan kazaların yüzde 97-98'i önlenebilir. Türkiye'de demir-çelik sektörünün vazgeçilmez ham maddesi koklaşabilir kömür, sadece havzada üretilmektedir, teknoloji ise ne kadar gelişirse gelişsin uygulayacak olan insandır. Türkiye’nin yılda 40 milyon ton taşkömürüne ihtiyacı var. Oysa havzamızda üretilmeyi bekleyen 1 milyar 310 milyon ton taşkömürü rezervi mevcut. Biz üretmek istiyoruz, üreteceğimiz kömürün alıcısı var. İşsiz insanlarımız var. En azından bu bölgede kurulmuş Kardemir ve Erdemir için koklaşabilir taşkömürü üretme sorumluluğumuz var.’’

‘’TTK, MADENCİLİKTE TÜRKİYE’DE OKUL’’

Taşkömürü kurumunun işçi sağlığı ve iş güvenliği konusunda büyük yatırımlar yaptığına işaret eden Yeşil, şunları söyledi:

‘’Madenci arkadaşlarımızın yapacakları işlerinin arasında, biraz daha dikkatli olmaları da yer almaktadır. TTK, işçi sağlığı ve iş güvenliği konusunda madencilik üzerinde Türkiye’de okul misyonunu üstlenmektedir. 1983 ve 1992’deki grizu facialarından sonra kurum iş sağlığı ve iş güvenliği konusunda büyük adımlar attı, büyük önlemler de aldı. Bu kazalar ise bizim için acı tecrübelerdi. Böyle büyük bir okulda eğitim verilmesi, işçi arkadaşlarımızın da bilgilendirilmesi, bu kazalardan sonra daha da önem kazandı. TTK, bir madencilik okuludur. Madencilik konusunda uzman ekiplerle donatılmıştır. Bizler yerin yüzlerce metre altında doğayla mücadele ediyoruz.’’

‘’DOĞANIN BAĞRINDAN CEVHERİ KOPARIYORUZ’’

GMİS Genel Başkanı Yeşil, madenciliğin ağır iş kollarından olduğunu belirterek, şöyle devam etti:

‘’Doğanın bağrından cevheri koparıp yeryüzüne çıkartıyoruz. Bu işi yaparken de kazalar yaşıyoruz. Doğayla uğraşmak, doğayla mücadele etmek, o kadar kolay değil. Madencilik ağır meslektir. Bunun dışında zor şartlarda çalışan arkadaşlarımızın yerin altında yaptıkları çalışmalar esnasında kazalar yaşanmaktadır. Her zaman söylüyoruz, madencilikte yapılan bir hatanın ya da yapılan bir eksik çalışmanın devamında, sonradan işe gelen arkadaşlarımızın bu tehlikelerle karşılaşacağının hesabı yapılmalı. İşlerini düzgün ve nizami şekilde yapmaları gerektiği eğitimlerde verildiği gibi, bizler de söylüyoruz, uyarıyoruz. Yapılan eksiklik, bir sonra işe gelen arkadaşımızın kazayla karşı karşıya kalmasına sebep oluyor. İşçi arkadaşlarımız işlerini düzgün yaptığı sürece bu tür kazalarla karşılaşma oranımız çok düşük. Tecrübe çok önemli ihtiyaç.’’

TTK'DAKİ İŞ KAZALARI

TTK kömür ocaklarında 1955-2021 tarihlerindeki iş kazalarında 67 yılda 2 bin 724 madenci yaşamını yitirdi, 358 bin 120 madenci de yaralandı.

Söz konusu yıllarda kuruma bağlı müessese müdürlüklerinden Üzülmez, Kozlu, Karadon, Armutçuk ve Amasra kömür ocaklarında "göçük, grizu ve kömür patlaması, karbonmonoksit zehirlenmesi ile metan gazı ve karbondioksit boğulmaları" gibi kazalar oldu.

Verilerde, 1 Nisan 1924 tarihinde Cumhuriyet sonrası kurulan ilk il Zonguldak’ta, kömür işletmeciliğine başlandığı 1848’den bugüne kadar TTK’nın yanı sıra daha sonraları özel firmaların da açtıkları galerilerde kömür üretimi yapılıyor.

Kozlu üretim bölgesinde 1992'de 263 madencinin hayatını kaybettiği grizu faciası, Türkiye'de en fazla can kaybı yaşanan iş kazası olarak tarihe geçti. Aynı yıl, grizunun yanı sıra diğer kazalarla birlikte 277 işçi yaşamını yitirdi, 5 bin 214 işçi de yaralandı.

Havza madenlerinde saptanabilen en eski ölümlü iş kazası 1875'de Ahmet Ağa adlı kişinin yaşamını yitirdiği kaza olarak kayıtlara geçti.

Kayıtlı verilerde, 2018-2019 yıllarında ölümlü iş kazası meydana gelmediği, 47 bin 64 madencinin yaralandığı yer aldı.

Yetim bırakan maden ocaklarında ölümlerin ürküttüğü TTK’daki 1955-2021’de meydana gelen iş kazalarında, ölü ve yaralı sayısı yıllara göre şöyle:

TTK’DA 67 YILLIK BLANCO:

2 BİN 724 ÖLÜ, 358 BİN 120 YARALI

YIL   ÖLÜ   YARALI

---      ---      ------

1955  122     5972

1956  86      6470

1957  99      6498

1958  99      6828

1959  66      7505

1960  94      8028

1961  69      8278

1962  70      8406

1963  60      8307

1964  66      8578

1965  75      8768

1966  64      9592

1967  65       9135

1968  64     8833

1969  69     8385

1970  87     7642

1971  67     8293

1972  90     8321

1973  70    7764

1974  65    7823

1975  69    6249

1976  50    5879

1977  47    5848

1978  63    6878

1979  43    7292

1980  38    6880

1981  35    7706

1982  26    7956

1983   145  8159

1984   18    8358

1985   35   8132

1986   23   6718

1987   33   6485

1988    32   7032

1989    20    6792

1990    23    6253

1991    16    5185

1992    277   5214

1993     15    4386

1994     12    3126

1995     13     2373

1996       4     2560

1997     22      2322

1998     12     1928

1999      4      1722

2000      9       4090

2001      5      4340

2002      8       2653

2003      8       2484

2004      5        1994

2005      10      1700

2006        3      1627

2007         5     2042

2008         7     1875

2009          7     3453

2010           5    3367

2011          4     2805

2012          6      2707

2013         3      2458

2014        1      2162

2015       4      2122

2016       1     2439

2017      6      2409

2018     0      1904

2019      0     2860

2020      4      2810

2021      1     2960

Bu sayfayı yazdır

Bu haber 969 defa okunmuştur